Khi nghe thuật ngữ trên, chúng ta có thể hiểu đơn giản rằng dao phay hợp kim 4 me là loại dao được làm từ vật liệu carbide và có 4 me cắt.
Carbide là vật liệu phổ biến trong việc chế tạo công cụ cắt gọt, điều này hầu hết chúng ta điều biết. Tuy nhiên, cụm từ “4 me cắt” là một yếu tố quan trọng trong việc chọn dao. Các bạn có đặt câu hỏi: tại sao lại là 4 me cắt mà không phải số khác, ích lợi của việc sử dụng 4 me cắt là gì, mức độ quan trọng của số lượng me cắt trong gia công. Vậy chúng ta hãy cùng nhau tìm hiểu về dao phay hợp kim 4 me cắt để có câu trả lời cho các vấn đề trên.
Kiến thức về hình học công cụ
Dao phay có nhiều me cắt sẽ có lõi lớn hơn dao phay có ít me cắt hơn. Lấy ví dụ như hình 1, đường tròn nét đứt màu vàng thể hiện đường kính lõi của dao. Với số lượng me cắt tăng từ 3 đến 8 me cắt, đường kính lõi cũng tăng lên.
Đường kính lõi tăng lên thì độ bền của công cụ cắt cũng tăng. Đây là 2 đại lượng tỉ lệ thuận với nhau. Tuy nhiên, đường kính lõi tăng thì độ sâu của me cắt lại giảm, điều này làm hạn chế không gian thoát phoi trong gia công. Do đó khi phay thô nên chọn dao có số me cắt càng nhỏ càng tốt.
Hình 1: Sự khác nhau về đường kính lõi theo số lượng me cắt
Dao phay hợp kim 4 me là loại dao có cấu tạo phổ biến trên thị trường nhờ mức độ hiệu quả trong gia công và độ bền cao.
Hình 2: Dao phay ngón hợp kim D16-4F thương hiệu Diak
Cân nhắc vật liệu gia công
Hiện tại, dao phay ngón thường có 2 me hoặc 4 me cắt. Quy tắc cơ bản trọng chọn dao là sử dụng 2 me cắt cho gia công nhôm và kim loại màu (vàng, bạc, đồng,…) và 4 me cho gia công thép và hợp kim cứng.
Nguyên nhân là nhôm thuộc nhóm kim loại mềm nên độ bền công cụ ít được quan tâm. Dao phay nhôm thường chạy tốc độ cao với bước tiến dao lớn, do đó yêu cầu khả năng thoát phoi nhanh nên phù hợp với loại 2 me cắt.
Trong khi đó, vật liệu thép có độ cứng cao hơn nhiều so với nhôm nên độ bền lõi là yếu tố cần được quan tâm. Khi gia công thép, bước tiến dao phay nhỏ hơn tạo ra ít phoi hơn. Điều này phù hợp việc tạo ra công cụ có đường kính lõi lớn với rãnh thoát nhỏ. Từ đó cho phép dao có nhiều me cắt cắt hơn giúp tăng năng suất gia công. Dao phay hợp kim 4 me cực kì phù hợp với việc gia công vật liệu thép, thép không gỉ, gang,..
Hình 3: Số lượng me cắt các loại dao phay hiện nay
Hiện nay, lĩnh vực gia công cơ khí chính xác đang phát triển với tốc độ cực nhanh. Các loại máy CNC mới ra đời cho phép gia công với tốc độ cao và bước tiến lớn hơn. Việc chọn số me cắt phù hợp với từng loại vật liệu đã thay đổi.
Đối với kim loại màu, các trung tâm gia công chủ yếu chọn dao loại 3 me cắt, giúp tăng năng suất cao hơn trong khi vẫn đảm bảo khả năng thoát phoi.
Còn đối với việc gia công kim loại sắt và hợp kim của sắt, việc lựa chọn dao phay không dừng ở 5 hay 6 me cắt mà lến đến 7 me cắt, thậm chí còn nhiều hơn nữa trong 1 số trường hợp.
Với phạm vi độ cứng rộng hơn, đôi khi ở mức cao nhất của thang độ cứng Rockwell (HRC), nhiều công cụ với số me cắt lớn đã cho phép tuổi thọ dụng cụ dài hơn, ít hao mòn và chắc chắn hơn. Điều này dẫn đến sự xuất hiện của các công cụ đặc biệt cho các vật liệu cụ thể hơn, từ đó góp phần tăng năng suất và hiệu quả kinh tế cao hơn.
Hình 4: Dao phay hợp kim 12 me
Ảnh hưởng các thông số chạy dao
Giống như vật liệu, chế độ cắt và chiều sâu cắt cũng tác động lớn đến số lượng me cắt khi sử dụng. Trong gia công thô, số me cắt thấp được chọn lựa để lọai bỏ lượng lớn phoi nhanh hơn nhờ các rãnh thoát lớn. Còn dao có số me cắt lớn thì thích hợp với việc gia công hoàn thiện vì lượng phoi cần loại bỏ rất ít, chất lượng gia công cao hơn nhờ nhiều me cắt hơn.
Số lượng me cắt đóng một vai trò quan trọng trong việc tính toán chế độ cắt và bước tiến dao. Chúng ta hay quan niệm rằng “ Nhiều me cắt hơn thì tốc độ tiến dao càng lớn”. Mặc dù nguyên tắc này không sai nhưng không phải đúng với mọi trường hợp. Như đã giải thích ở trên, số lượng me cắt sẽ ảnh hưởng đến độ bền của công cụ.
Lấy ví dụ sau: về lý thuyết khi chúng ta thêm 1 me cắt vào dao phay có 4 me cắt thì dao sẽ tăng thêm 25% khả năng loại bỏ vật liệu trên mỗi vòng quay với tốc độ tiến dao thích hợp (việc tăng bước tiến dao có thể làm quá tải công cụ). Mức tăng 25% lượng thoát phoi trên trong thực tế chỉ đạt khoảng 10-15% do dao giống nhau về tất cả thông số kỹ thuật khác. Nguyên nhân là do khi số me cắt tăng lên thì trong 1 số trường hợp tốc độ cắt và bước tiến phải giảm đi nhiều để không làm hỏng công cụ. Điều này ảnh hưởng đến mức độ hiệu quả gia công, thậm chí còn thấp hơn so với việc dùng dao có me cắt thấp hơn.
Do đó việc tìm kiếm sự cân bằng phù hợp giữa chế độ cắt và số me cắt là chìa khóa thành công trong gia công cơ khí chính xác thời nay.
Hình 5: Dao phay ngón hợp kim 4 me ECHAIN MU-GMM4160M
Kết luận
Dao phay hợp kim 4 me là sản phẩm phổ biến nhất trên thị trường hiện nay. Điều này cho thấy mức độ hiệu quả cực cao về cấu tạo của dao trong lĩnh vực gia công cơ khi chính xác.
Do đó để có thể chọn và sở hữu một sản phẩm dao phay hợp kim 4 me tối ưu nhất, đừng ngần ngại liên hệ công ty CNC Ánh Kim.
Với 2 dòng sản phẩm dao phay ngón chủ đạo mang thương hiệu ECHAIN-Đài Loan và DIAK-Bulgaria, chúng tôi tin chắc sẽ mang đến cho bạn sự trải nghiệm tốt và tối ưu nhất về chất lượng cũng như hiệu quả kinh tế.
NVKD: Ngô Thanh Phú
Số điện thoại: 0943 621 702
Email: thanhphu@cncanhkim.com